-
1 сикереп чыгу
вы́прыгнуть; запры́гнуть (за что-л.); перепры́гнуть (через что-л.) -
2 перескочить
сов.1) ( что через что) сикереп чыгу, аркылы сикереп чыгу2) ( скачком переместиться) сикереп күчү ( икенче урынга)3) перен.; разг. ( на что) күчү, сикерү -
3 выскочить
сов.1) ( выпрыгнуть) сикереп чыгу, ыргып (сикереп) төшү2) килеп чыгу, атылып чыгу, атылып килеп чыгу3) перен.; разг. ( неожиданно появиться) чыгу, килеп чыгу4) разг. төшү, чыгу, килеп төшү•- выскочить из головы
- выскочить из памяти -
4 сикерү
неперех.1) пры́гать/пры́гнуть, скака́ть/скакну́ть || пры́ганье, прыжо́к, скака́ниебиеклеккә сикерү — пры́гать в высоту́
колга белән сикерү — пры́гать с шесто́м
озынлыкка сикерү — прыжо́к (прыжки́) в длину́
парашют белән сикерү — пры́гать с парашю́том
туп яхшы сикерә — мяч хорошо́ пры́гает
2) перепры́гивать/перепры́гнутьчокыр аша сикерү — перепры́гнуть че́рез я́му
ботактан ботакка сикерү — перепры́гивать с ве́тки на ве́тку
3) в знач. нареч.сикерепа) вприпры́жкусикереп чабу — бежа́ть вприпры́жку
б) бы́стро, ми́гомсикереп тору — ми́гом подня́ться; бы́стро вскочи́ть на́ ноги
4) перен. скака́ть, броса́ться, переска́кивать ( от одной мысли к другой)бер әйбердән икенчесенә сикерү — переска́кивать с одного́ предме́та на друго́й
5) перен.; пренебр. пляса́ть, запляса́тьялкаулансаң, ел ахырында сикерерсең — е́сли поле́нишься, запля́шешь в конце́ го́да
6) перен.; пренебр. зазнава́ться/зазна́ться•- сикереп керү
- сикереп китү
- сикереп кую
- сикереп менү
- сикереп тору
- сикереп төшү
- сикереп чыгу
- сикерү басмасы -
5 пере-
фигыль ясауда кулланылып, түбәндәге чаралар ярдәмендә бирелә1) "аркылы" дигән бәйлек ярдәмендә2) "яңадан" дигән рәвеш ярдәмендә3) "үткәрү" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә4) "бетү" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә5) "алу" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә6) "аркылы", "урталай" кебек рәвешләр ярдәмендә7) "артык" дигән рәвеш ярдәмендә8) "өстен чыгу" дигән тезмә ярдәмендә9) "чыгу" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә10) "бетерү" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә11) "үзара" дигән рәвеш ярдәмендә12) "башка", "бүтән" дигән сыйфатлар ярдәмендә -
6 переброситься
сов.2) күчү, сикерү, жәелү, таралу3) ( чем) ыргытышу, атышу ( бер-береңә)4) перен.; разг. ( чем) әйтешеп (эндәшешеп) алу, [үзара] эндәшешүпереброситься несколькими словами — [үзара] бер- ике авыз сүз әйтешеп алу
-
7 перемахнуть
сов.; прост.(что, через что) аркылы сикерү, сикереп чыгуперемахнуть [через] забор — койма аркылы сикереп чыгу
-
8 перепрыгнуть
-
9 выпрыгнуть
сов.сикереп чыгу (төшү), ыргып чыгу (төшү) -
10 попытка
жтырышу, омтылу, тырышып карау, омтылып караувзять барьер с первой попытки — барьерны беренче омтылудан үтү, барьер аша беренче омтылышта ук сикереп чыгу
-
11 заскочить
сов.; разг.1) сикереп керү, сикереп барып керү2) прост. узышлый керү, кереп чыгу, ашыгып кына кереп чыгу -
12 вскочить
сов.1) сикереп менү, ыргып менү2) ( быстро встать) сикереп тору, ыргып тору3) перен.; разг. чыгу, килеп чыгу -
13 подскочить
сов.1) йөгереп (чабып, атылып, томырылып) килеп җитү2) сикереп кую, өскә таба ыргылу, югарыга ыргу3) перен.; разг. кинәт күтәрелү, бик нык күтәрелү4) прост. ( забежать ненадолго) кереп чыгу, сугылу, кагылу -
14 соскочить
-
15 кую
перех.1) класть, ста́вить, поста́вить; класть, положи́ть (куда, как)бастырып кую — ста́вить стоймя́
яткырып кую — класть горизонта́льно
аркылы кую — класть, положи́ть поперёк
урынына кую — ста́вить, класть на (своё) ме́сто
кулын күкрәгенә куеп — положа́ ру́ку на грудь (на се́рдце)
чәйнекне плитәгә кую — ста́вить ча́йник на плиту́
китапны өстәлгә кую — положи́ть кни́гу на стол
2) помеща́ть/помести́ть; ста́вить, поста́вить || помеще́ние ( куда)арбаны лапаска кую — ста́вить теле́гу под наве́с
3) размеща́ть/размести́ть || размеще́ниепулемётларны флангларга кую — размеща́ть пулемёты по фла́нгам
4) дева́ть/деть ( в вопросах)кая куйдың? — куда́ дел (подева́л)?
5) приставля́ть/приста́вить, приложи́ть ( телефонную трубку к уху)6) возложи́ть || возложе́ниепьедесталга чәчәкләр кую — возложи́ть цветы́ на пьедеста́л
7) вставля́ть/вста́вить || вста́вка (стекло в раму; искусственные зубы и т. п.); влага́ть/вложи́ть || вложе́ние8) прила́живать/прила́дить || прила́живание; приде́лывать/приде́лать || приде́лывание; прикрепля́ть/прикрепи́ть || прикрепле́ниеишеккә эчке йозак кую — приде́лать к две́ри вну́тренний замо́к
чиләккә тотка кую — прикрепи́ть к ведру́ ду́жку
9) подкла́дывать/подложи́ть || подкла́дывание (опоры, подушки)10) ста́вить/поста́витьа) копну́, скирду́; дом, ба́шню, ста́туюб) карау́л, часово́гов) (... итеп кую) кем-ли́бо (начальником, директором, заведующим)г) те́сто на броже́ние; котёл на ого́ньд) конце́рт, пье́су, реко́рд, мате) по́дпись; печа́ть, штампж) то́чку, запяту́ю; отме́ткуз) оце́нкии) вопро́с, пробле́мук) усло́вие; цельл) поря́док, режи́мм) на́ кон, на пари́н) на рассмотре́ние, обсужде́ние, голосова́ние11) ( нәрсәгә кую) оставля́ть/оста́вить, ста́вить || оставле́ние (под воздействием чего-л.)агымга кую — пусти́ть на самотёк, пусти́ть по тече́нию ( плот)
утка кую — ста́вить на ого́нь
җилгә кую — прове́трить
12) выставля́ть/вы́ставить || выставле́ние на...сатуга кую — вы́ставить на прода́жу
13) в разн. знач. прикла́дывать/приложи́ть || приложе́ниегамәлгә (эшкә) кую — заде́йствовать; приложи́ть к де́лу (де́йствию)
белем һәм көч куеп — приложи́в зна́ния и си́лы
14) разг. определя́ть, назнача́ть || определе́ние, назначе́ние ( в определённом размере)хакын илле сум кую — определи́ть це́ну в пятьдеся́т рубле́й
15) почита́ть/поче́сть, засчита́ть, счесть за...үзен зурга кую — стро́ить из себя́ ши́шку
16) см. кушу IIIисем кую — нарече́ние и́менем
17)а) оставля́ть/оста́вить; прекраща́ть/прекрати́ть (какое-л. дело, привычку, занятие и т. п.)куегызчы әле шуны — да оста́вьте же э́то
мин моны болай гына куймам — я э́то так про́сто не оста́влю
б) броса́ть/бро́ситькуйсаңчы шул гадәтеңне — брось, пожа́луйста, э́ту свою́ ( нехорошую) привы́чку
19) вспом. гл.а)бәйләп кую — ( крепко) привяза́ть (к чему-л., чем-л.)
борып кую — закрути́ть
каплап кую — накры́ть, закры́ть ( крышкой)
б)хисаплап кую — (зара́нее) подсчита́ть
әйтеп кую — заблаговре́менно предостерега́ть, предупрежда́ть;
в)мәче майны ашап куйган — ко́шка ( воровски) съе́ла ма́сло
г)кычкырып кую — вскри́кнуть
сикереп кую — подпры́гнуть
20) вспом. гл.ясаган да куйган — взял и сде́лал; вот так и сде́лал; сде́лал и был тако́в
шулай дип уйлады да куйды — реши́л что так, и бо́льше к э́тому вопро́су не возвраща́лся
әйтеп тә куйды — уже́ и вы́сказал; сра́зу и вы́сказался ( недолго думая)
•- куеп китү
- куеп тору
- куеп чыгу••(дип) куйыйк, ди — поло́жим, что; усло́вимся, что; пусть (дано́)
- куй инде -
16 чәчрәү
неперех.1) бры́згать/бры́знуть, разбры́згивать/разбры́згать, побры́згать; плеска́ть/плесну́ть || бры́зганье, разбры́згиваниеа) см. чайпалуб) перен. прояви́ть бо́йкость, жи́вость, сме́лость2) разлета́ться/разлете́ться, рассы́паться ( зёрна при молотьбе)3) в знач. нареч. чәчрәпа) стреми́тельно, ре́зко, с си́лойчәчрә́п сикереп торды — ре́зко вскочи́л с ме́ста
чәчрә́п барып төште — ре́зко упа́л, гро́хнулся
б) перен. сверка́я луча́мичәчрә́п кояш чыкты — сверка́я луча́ми, взошло́ со́лнце
••чәчрә́п китим — разг. ей-бо́гу, да чтоб мне провали́ться; пусть разрази́т меня́ гром
чәчрә́п китсен — пусть пропадёт про́падом
чәчрә́п чыгу — перен. вы́скочить, ре́зко вы́ступить
-
17 наскочить
сов.( на кого-что)1) (йөгергәндә, йөзгәндә, сикергәндә һ. б. ш.) барып бәрелү, килеп бәрелү; [өстенә] барып чыгу2) ( напасть) йөгереп (сикереп) килеп ташлану, көтмәгәндә һөҗүм итү3) перен.; разг. бәйләнү, тупас рәвештә бәйләнү, [тупас сүзләр белән] ташлану
См. также в других словарях:
ургу — 1. Көчле агым белән агу, сикереп сикереп, ташып ташып агу. Көчле басым белән бәреп чыгу 2. Тоташ агым булып, күпләп керү, чыгу, исү, күтәрелү 3. Алга омтылу, ашкыну … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ургылу — 1. Көчле агым белән агу, сикереп сикереп, ташып ташып агу. Көчле басым белән бәреп чыгу 2. Тоташ агым булып, күпләп керү, чыгу, исү, күтәрелү 3. Алга омтылу, ашкыну … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чәчрәү — 1. Көч белән читкә атылу, сибелү (сыеклык тур.) күч. Кечкенә генә яки тар тишек аша яктылык үтү, яктылык үтеп чәчелү турында 2. Төрле якка барып төшү, чәчелеп барып төшү, төрле якка атылып китү (вак кисәкчекләр тур.) 3. күч. диал. Үлү, юкка чыгу… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
аша — бәйл. 1. Аркылы (II,1 7) 2. Аралаш (2) 3. биш урын аша сикереп беренчелеккә чыгу 4. зур кыенлыклар аша теләккә ирешү. АША КИТҮ (УЗУ) – Нәр. б. нормаль хәлдән артып китүе турында бу эшләр инде аның башыннан аша китте … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
коелу — 1. Түгелү, чәчелү (бөртекле, вак, таралучан кисәкләрдән торган әйбер тур.). Таралу, яву. Вак кисәкләргә ватылып чәчелү, сибелү 2. Күпләп өзелеп, аерылып, йолкынып төшү; түгелү, сибелү (яфрак, йон, чәч, җимеш, орлыклар һ. б.) 3. Күпләп төшү, төшеп … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге